Financiële Zelfredzaamheid – UITGEVERIJ STOFFELS

FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID VWO 2e druk

les	Maken door leerling	les		les		les
1	Opdr 1.1 t/m 1.8	9	4.1 t/m 4.8	17	Zelftest 5 (12 t/m 15)	25	Zelftest 7
2	Zelftest 1, 2.1 t/m 2.3	10	4.9 t/m 4.13	18	6.1 t/m 6.6	26	Zelftest 7, 8.1 t/m 8.3
3	2.4 t/m 2.7	11	4.14, 4.15, Zelftest 4	19	6.7 t/m 6.16	27	8.4 t/m 8.7
4	2.8, 2.8, Zelftest 2	12	Zelftest 4	20	6.17 t/m 6.21	28	8.8 t/m 8.12
5	Zelftest 2, 3.1 t/m 3.3	13	5.1 t/m 5.6.3	21	Zelftest 6	29	8.13 t/m 8.15
6	3.4 t/m 3.9	14	5.6.4 t/m 5.12	22	7.1 t/m 7.9	30	Zelftest 8
7	3.10 t/m 3.1	15	5.13 t/m 5.19	23	7.10 t/m 7.14
8	Zelftest 3	16	5.20 t/m Zelftest 5 (1 t/m 11)	24	7.15 t/m 7.18

Studielast Financiële Zelfredzaamheid vwo

Doorwerken van de lesbrief	30 × 50/60	25 uur
Studeren¹		12 uur
Proefwerk maken		2 uur en 30 minuten
Bespreken proefwerken		1 uur en 40 minuten
Extra vaardigheidsopdrachten		p.m.
Totaal		41 uur en 10 minuten

¹⁾ Het betreft hier de tijd die nodig is voor het eventueel maken van een samenvatting, het bestuderen van de stof voor proefwerken, school- en centraal examen.

FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID VWO 2e druk inclusief cases

les	Maken door leerling	les		les		les
1	Opdr. 1.1 t/m 1.8	11	Zelftest 3, case 3.1, 3.2	21	Zelftest 5 (12 t/m 15), case 5.1	31	Zelftest 7 (14), case 7.1
2	Zelftest 1, case 1.1	12	4.1 t/m 4.8	22	Case 5.2, opdr. 6.1 t/m 6.6	32	Case 7.2
3	Case 1.1	13	4.9 t/m 4.13	23	6.7 t/m 6.16	33	8.1 t/m 8.7
4	Case 1.2, 1.3	14	4.13 t/m Zelftest 4 (1 t/m 7)	24	6.17 t/m 6.21	34	8.8 t/m 8.12
5	2.1 t/m 2.5	15	Zelftest 4 (8, 9) Case 4.1	25	Zelftest 6, case 6.1	35	8.13 t/m 8.15
6	2.6 t/m 2.9	16	Case 4.1, 4.2, 4.3	26	case 6.1	36	Zelftest 8
7	Zelftest 2	17	5.1 t/m 5.6.3	27	7.1 t/m 7.9	37	Case 8.1 t/m 8.4
8	Case 2.1, 2.2	18	5.6.4 t/m 5.12	28	7.10 t/m 7.14
9	3.1 t/m 3.8	19	5.13 t/m 5.19	29	7.15 t/m 7.18
10	3.9 t/m 3.16	20	5.20 t/m Zelftest 5 (1 t/m 11)	30	Zelftest 7 (1 t/m 13)

Studielast Financiële Zelfredzaamheid vwo

Doorwerken van de lesbrief	37 × 50/60	30 uur en 50 minuten
Studeren¹		12 uur
Proefwerk maken		2 uur en 30 minuten
Bespreken proefwerken		1 uur en 40 minuten
Extra vaardigheidsopdrachten		p.m.
Totaal		47 uur

¹⁾ Het betreft hier de tijd die nodig is voor het eventueel maken van een samenvatting, het bestuderen van de stof voor proefwerken, school- en centraal examen.

Eindtermen Financiële Zelfredzaamheid

De 2^e druk van de lesbrief is gebaseerd op de Syllabus CE 2023 Versie 2, juni 2021

Domein B: Van persoon naar rechtspersoon

De kandidaat kan (maatschappelijke) vraagstukken met persoonlijke financiële consequenties herkennen en financieel onderbouwde keuzes maken. Hij kan kenmerken van verschillende rechtsvormen beschrijven en, in het bijzonder, het proces voor en rond de oprichting van een eenmanszaak beschrijven en de rol van de ondernemer beoordelen.

Subdomein B1: Persoonlijke financiële zelfredzaamheid

11. De kandidaat kan vraagstukken met persoonlijke financiële consequenties herkennen en (financieel) onderbouwde keuzes maken.

Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat de financiële consequenties van persoonlijke vraagstukken kan uitleggen en berekenen (korte en lange termijn) en hierover een advies kan uitbrengen.

In dat verband kan de kandidaat

11.1 bij de keuze voor een opleiding (niet-)financiële overwegingen als

- een opleiding is een investeringsvraagstuk;
- het belang van een opleiding voor het individu en voor de samenleving uitleggen.

11.2 Adviseren over financiële keuzes met betrekking tot verzekeren, lenen, sparen en beleggen.

11.2.1 de voor- en nadelen van zich wel of niet verzekeren uitleggen.

11.2.2 het onderscheid tussen een levensverzekering en een schadeverzekering noemen.

11.2.3 de verschillen tussen consumptief krediet en hypothecair krediet noemen.

11.2.4 de financiële gevolgen van krediet voor de kredietnemer noemen.

11.2.5 de periodieke interestbedragen, de periodieke aflossingsbedragen en de schuldrest bij de vormen van consumptief krediet en hypothecair krediet berekenen.

11.2.6 het verschil tussen enkelvoudige en samengestelde interest uitleggen.

11.2.7 de interest op basis van enkelvoudige interest berekenen.

11.2.8 de contante waarde en de eindwaarde van een kapitaal berekenen op basis van samengestelde interest.

11.2.9 de contante waarde en de eindwaarde van een reeks gelijke bedragen berekenen op basis van samengestelde interest.

11.2.10 de voor- en nadelen van vrijwillig sparen en verplicht sparen uitleggen.

11.2.11 de verplichte spaarvorm van het bedrijfspensioen noemen.

11.2.12 de voor- en nadelen van vrij opneembare en niet-vrij opneembare spaarvormen uitleggen.

11.2.13 de vermogenstitels waarin belegd kan worden noemen.

11.2.14 de verschillen in risico en rendement tussen de vermogenstitels analyseren

Belangrijkste begrippen:

verzekeren

levensverzekering
schadeverzekering

lenen

consumptief krediet
hypothecair krediet
interest- en aflossingsverplichtingen
financiële gevolgen

sparen

enkelvoudige en samengestelde
interest
contante waarde
eindwaarde
direct opneembare en niet-direct opneembare spaartegoeden
bedrijfspensioen als een vorm van verplicht sparen

beleggen

vermogenstitels
aandelen
obligaties
beleggingsfondsen
effectenbeurs
call-opties en put-opties

11.3 de keuze voor het huren of kopen van een woonhuis financieel analyseren.

11.3.1 de verplichtingen van de huurder noemen en de financiële gevolgen ervan voor de huurder uitleggen.

11.3.2 de functie van de verschillende partijen op de hypotheekmarkt noemen.

11.3.3 de vormen van hypothecair krediet: lineaire hypotheek en annuïteitenhypotheek noemen.

11.3.4 de voor- en nadelen van de genoemde hypotheekvormen noemen en berekenen met betrekking tot de interest- en aflossingsverplichting voor de hypotheekgever.

11.3.5 de financiële gevolgen, inclusief de fiscale, van de genoemde hypotheekvormen voor de hypotheekgever analyseren.

Belangrijkste begrippen:

huren

kopen

partijen op hypotheekmarkt

bank
hypotheekadviseur
makelaar
notaris
taxateur

hypothecair krediet

lineaire hypotheek
annuïteitenhypotheek

11.4 de financiële en wettelijke consequenties van samenwonen, trouwen, scheiden, schenken en erven noemen en berekenen.

11.4.1 de verschillende registratievormen voor samenwonen noemen.

11.4.2 de verschillen tussen “huwelijkse voorwaarden” en “in beperkte gemeenschap van goederen” noemen.

11.4.3 de financiële consequenties van scheiden op het gebied van scheidingsprocedure, partnerpensioenrechten, kinderalimentatie en partneralimentatie noemen en berekenen, gegeven de inhoud van de wet.

11.4.4 de wettelijke en fiscale consequenties inzake schenking als gevolg van de schenkovereenkomst noemen en berekenen.

11.4.5 de wettelijke en fiscale consequenties van erven noemen en berekenen.

Belangrijkste begrippen:

samenwonen zonder samenlevingscontract

samenwonen met samenlevingscontract

trouwen

geregistreerd partnerschap

in beperkte gemeenschap van goederen
op huwelijkse voorwaarden/ partnerschapsvoorwaarden

scheiden

partnerpensioenrechten
alimentatie

schenken

overeenkomst om niet
schenkbelasting
belastingvrijstelling
vrijstellingen bij schenkingen aan ANBI

erven

testament
erfgenamen
onterven
legitieme portie
verwerpen
aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving / beneficiair aanvaarden
zuiver aanvaarden
erfbelastingen en vrijstellingen

Subdomein B1 11.2 gekoppeld aan D2 20.2, 21 en 22

FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID VWO 1e druk

les	Maken door leerling	les		les		les
1	Opdr 1.1 t/m 1.8	11	3.12 t/m 3.16 D-toets 3	21	5.13 t/m 5.19	31	7.14 t/m 7.18
2	D-toets 1, case 1.1	12	D-toets 3, case 3.1	22	5.20 t/m D-toets 5 (1 t/m 11)	32	D-toets 7 (1 t/m 12)
3	Case 1.1	13	Case 3.2	23	D-toets 5(12 t/m 15)	33	D-toets 7 (13, 14), case 7.1
4	Case 1.2, 1.3	14	4.1 t/m 4.8	24	Case 5.1, 5.2	34	Case 7.1, 7.2
5	2.1 t/m 2.5	15	4.9 t/m 4.13	25	6.1 t/m 6.10	35	8.1 t/m 8.7
6	2.6 t/m 2.9	16	4.14 t/m, D-toets 4	26	6.11 t/m 6.18	36	8.8 t/m 8.12
7	D-toets 2	17	Case 4.1	27	6.19 t/m D-toets 6 (1 t/m 9)	37	8.13 t/m 8.15
8	Case 2.1, 2.2	18	Case 4.2, 4.3	28	D-toets 6 (10,11), case 6.1	38	D-toets 8
9	3.1 t/m 3.6	19	5.1 t/m 5.6.3	29	7.1 t/m 7.7	39	Case 8.1 t/m 8.4
10	3.7 t/m 3.11	20	5.6.4 t/m 5.12	30	7.8 t/m 7.13

Studielast Financiële Zelfredzaamheid vwo

Doorwerken van de lesbrief	39 × 50/60	32 uur en 30 minuten
Studeren¹		12 uur
Proefwerk maken		2 uur en 30 minuten
Bespreken proefwerken		1 uur en 40 minuten
Extra vaardigheidsopdrachten		p.m.
Totaal		49 uur

Eindtermen Financiële Zelfredzaamheid

De 1^e druk van de lesbrieven is gebaseerd op de Syllabus CE 2021 Versie 2, juni 2016

In juni 2019 verscheen een nieuwe syllabus CE 2021 Versie 3.1 juni 2019 (nader vastgesteld).

Let op:

De verschillen tussen de syllabus CE 2021 versie 3.1 uit 2019 en de syllabus CE 2021 versie 2 uit 2016 zijn in de handleiding grijs gearceerd en op de website rood gearceerd. In de syllabus 2021 versie 3.1 zijn enkele onderdelen dus geschrapt maar er zijn ook nieuwe onderdelen toegevoegd.

In de 2^e druk van de lesbrieven zijn de nieuwe en de geschrapte onderdelen verwerkt.

Domein B: Van persoon naar rechtspersoon

Subdomein B1: Persoonlijke financiële zelfredzaamheid

11. De kandidaat kan vraagstukken met persoonlijke financiële consequenties herkennen en (financieel) onderbouwde keuzes maken.

In dat verband kan de kandidaat

11.1 bij de keuze voor een opleiding (niet-)financiële overwegingen als

een opleiding is een investeringsvraagstuk;
het belang van een opleiding voor het individu en voor de samenleving uitleggen.

11.2 Adviseren over financiële keuzes met betrekking tot verzekeren, lenen, sparen en beleggen.

11.2.1 de voor- en nadelen van zich wel of niet verzekeren uitleggen.

11.2.2 het onderscheid tussen een levensverzekering en een schadeverzekering noemen.

11.2.3 de verschillen tussen consumptief krediet en hypothecair krediet noemen.

11.2.4 de financiële gevolgen van krediet voor de kredietnemer kredietontvanger, noemen.