BEDRIJF STARTEN VWO 3e druk
| les | maken door leerling | les | les | les | |||
| 1 | 1.1 t/m 1.7 | 9 | 3.1 t/m 3.6 | 17 | 4.14 t/m 4.19 | 25 | 5.10 t/m 5.12, Zelftest 5 |
| 2 | 1.8 t/m 1.16 | 10 | 3.7 t/m 3.11 | 18 | 4.20 t/m 4.25 | 26 | Zelftest 5 |
| 3 | 1.17, Zelftest 1 | 11 | 3.12 t/m 3.15 | 19 | 4.26 t/m 4.31 | 27 | 6.1 t/m 6.4 |
| 4 | 2.1 t/m 2.7 | 12 | 3.16, 3.17 | 20 | 4.32 t/m 4.34 | 28 | 6.5 t/m 6.10 |
| 5 | 2.8 t/m 2.13 | 13 | Zelftest 3 | 21 | Zelftest 4 | 29 | 6.11, 6.12, Zelftest 6 |
| 6 | 2.14 t/m 2.20 | 14 | Zelftest 3, 4.1, 4.2 | 22 | Zelftest 4 | 30 | Zelftest 6 |
| 7 | 2.21, 2.22, Zelftest 2 | 15 | 4.3 t/m 4.7 | 23 | 5.1 t/m 5.5 | ||
| 8 | Zelftest 2 | 16 | 4.8 t/m 4.13 | 24 | 5.6 t/m 5.9 |
Studielast Bedrijf Starten vwo
| Doorwerken van de lesbrief | 30 × 50/60 | 25 uur |
| Case maken | 4 uur | |
| Studeren | 12 uur | |
| Proefwerk maken | 2 uur en 30 minuten | |
| Bespreken proefwerken | 1 uur en 40 minuten | |
| Extra vaardigheidsopdrachten | p.m. | |
| Totaal | 45 uur en 10 minuten |
Differentiëren in de les? Niet iedere leerling werkt op hetzelfde tempo. Sommige leerlingen kunnen sneller door de stof heen dan andere leerlingen. In deze tabel staan opdrachten die overgeslagen kunnen worden door de snellere leerlingen. Uiteraard kun je als docent ook andere keuzes maken. In dit overzicht wordt onderscheid gemaakt tussen theorievragen en overige vragen en/of rekenvragen.
| Hoofdstuk | Theorievragen | Overige vragen / rekenvragen |
| 1 | 1.2, 1.6 | Geen |
| 2 | 2.1, 2.12 | 2.14, 2.15, 2.22 |
| 3 | 3.1 | 3.4, 3.11, 3.15 |
| 4 | 4.1, 4.9, 4.11 | 4.4, 4.14, 4.21, 4.31 |
| 5 | 5.1 | 5.2, 5.10, 5.13 |
| 6 | 6.1 | 6.10, 6.12 |
Eindtermen Bedrijf Starten
De 3e druk van de lesbrieven is gebaseerd op de Syllabus CE 2023 Versie 2, juni 2021
Subdomein B2: De oprichting van een eenmanszaak
12. De kandidaat kan het proces voor en rond de oprichting van een eenmanszaak beschrijven, in de rol van ondernemer toepassen en analyseren.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat het proces voor en rond de oprichting van een eenmanszaak kan uitleggen en in de rol (en de keuzes) van de ondernemer hierin kan beoordelen.
In dat verband kan de kandidaat
12.1 de voor- en nadelen van een arbeidsrelatie versus zelfstandig ondernemerschap beoordelen.
12.3 in de rol van ondernemer de verschillende onderdelen van een ondernemingsplan opstellen.
12.3.3 een financieel plan opstellen
Belangrijkste begrippen:
financieel plan
- investeringsbegroting
- financieringsbegroting
- exploitatiebegroting
- liquiditeitsbegroting
12.4 de verschillende verplichtingen met betrekking tot de oprichting van een startende eenmanszaak door een ondernemer uitleggen.
Belangrijkste begrippen:
Oprichtingsverplichtingen
- inschrijving bij Kamer van Koophandel
- registratie bij de Belastingdienst
- vergunningen
Subdomein B2 12.1 gekoppeld aan C2 17
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan D2 20.1
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan F1 28.3
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan F2 31
Subdomein B3: Van eenmanszaak naar rechtspersoon
13. De kandidaat kan de belangrijkste kenmerken van verschillende rechtsvormen beschrijven.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat de verschillende rechtsvormen kan uitleggen.
In dat verband kan de kandidaat
13.1 in de rol van ondernemer en/of bestuurder uitleggen wat een geschikte rechtsvorm voor de eigen organisatie is.
13.1.3 de kenmerken van de rechtsvormen eenmanszaak, vennootschap onder firma (openbare vennootschap) noemen met betrekking tot continuïteit, financiering, juridische aansprakelijkheid, belastingen, leiding, besluitvorming en zeggenschap.
13.1.4 de keuze voor een bepaalde rechtsvorm uitleggen.
Belangrijkste begrippen:
rechtsvorm
- natuurlijk persoon
- eenmanszaak
- vennootschap onder firma (openbare vennootschap)
Subdomein B3 13.1.4 gekoppeld aan D2 19
Domein F: Financieel beleid
De kandidaat kan financiële feiten inventariseren en financiële overzichten opstellen. Hij kan financiële en niet-financiële informatie analyseren en het belang van beide uitleggen voor het besturen van de organisatie. Hij kan voor een handelsonderneming of dienstenonderneming de verschillende kostensoorten noemen, de winst berekenen en de verschillen analyseren.
Subdomein F1: Vastleggen van financiële en niet-financiële informatie
28.De kandidaat kan financiële feiten inventariseren en verwerken tot financiële overzichten.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat financiële overzichten kan opstellen en analyseren.
In dat verband kan de kandidaat
28.1 de gevolgen van financiële feiten, in de context van een eenmanszaak, voor de balans en winst- en verliesrekening analyseren. NB De kandidaat hoeft geen journaalposten op te stellen.
28.2 de kosten op basis van gegeven uitgaven en de opbrengsten op basis van gegeven ontvangsten en vice versa, berekenen.
28.3 de samenhang uitleggen tussen een beginbalans, een liquiditeitsbegroting, een exploitatiebegroting en een geprognosticeerde eindbalans ten dienste van de interne verslaggeving opstellen.
28.4 de samenhang uitleggen tussen een exploitatiebegroting, een geprognosticeerde eindbalans en een liquiditeitsbegroting gegeven de beginbalans.
Belangrijkste begrippen:
financiële feiten
- inkoop (en ontvangst) van goederen en diensten(contant en op rekening)
- verkoop (en aflevering) van goederen en diensten (contant en op rekening)
- aflossen van schulden
- afschrijving (op basis van aanschafwaarde)
- btw aangifte
- privéontvangsten en -uitgaven
- overige ontvangsten per kas en bank
- overige uitgaven per kas en bank
financiële overzichten
- beginbalans
- eindbalans
- liquiditeitsbegroting
- exploitatiebegroting
- geprognosticeerde eindbalans
- winst- en verliesrekening
- afzet
- verkoopprijs
- omzet
- kosten
- bedrijfsresultaat
- financieringsresultaat
- incidentele resultaat
- resultaat voor winstbelasting
- vennootschapsbelasting
- inkomstenbelasting
- resultaat na winstbelasting
- eigen vermogen
- verandering liquide middelen
- liquide middelen
- gerealiseerde balans
- voorraadgrootheden
- stroomgrootheden
overlopende posten
- nog te betalen bedragen
- nog te ontvangen bedragen
- vooruitbetaalde bedragen
- vooruitontvangen bedragen
Subdomein F2: Kosten- en winstvraagstukken
30.3 De kandidaat kan de verkoopprijs berekenen:
30.3.1 de grootte van de verkoopprijs inclusief btw als de verkoopprijs exclusief btw bekend is (en vice versa).
BEDRIJF STARTEN VWO 1e druk
| les | maken door leerling | les | les | les | |||
| 1 | 1.1 t/m 1.6 | 11 | D-toets 2 | 21 | 3.34 t/m 3.36 | 31 | 4.8 t/m 4.9 |
| 2 | 1.7 t/m 1.12 | 12 | D-toets 2 | 22 | 3.37,3.38 D-toets 1 t/m 6 | 32 | 4.10 |
| 3 | 1.13 t/m 1.18 | 13 | 3.1 t/m 3.5 | 23 | D-toets (7 t/m 20) | 33 | D-toets 4 |
| 4 | 1.19 t/m 1.23 | 14 | 3.6 t/m 3.7 | 24 | Case 3.1 | 34 | Case 4.1 of 4.2 |
| 5 | 1.24 D-toets 1 | 15 | 3.8 t/m 3.10 | 25 | Case 3.2 | 35 | Case 4.1 of 4.2 |
| 6 | Case 1.1 | 16 | 3.11 t/m 3.17 | 26 | 4.1 t/m 4.2 | 36 | Case 4.1 of 4.2 |
| 7 | 2.1 t/m 2.12 | 17 | 3.18 t/m 3.20 | 27 | 4.3 t/m 4.4 | 37 | Case 4.1 of 4.2 |
| 8 | 2.13 t/m 2.20 | 18 | 3.21 t/m 3.26 | 28 | 4.5 | 38 | 5.1 t/m 5.2 |
| 9 | 2.21 t/m 2.24 | 19 | 3.27 t/m 3.29 | 29 | 4.6 | 39 | 5.3, D-toets 5 |
| 10 | 2.25 t/m 2.26 | 20 | 3.30 t/m 3.33 | 30 | 4.7 | 40 | 6.1 t/m 6.5 |
Studielast Bedrijf Starten vwo
| Doorwerken van de lesbrief | 40 × 50/60 | 33 uur en 20 minuten |
| Studeren¹ | 12 uur | |
| Proefwerk maken | 2 uur en 30 minuten | |
| Bespreken proefwerken | 1 uur en 40 minuten | |
| Extra vaardigheidsopdrachten | p.m. | |
| Totaal | 50 uur |
Eindtermen Bedrijf Starten
De 1e druk van de lesbrieven is gebaseerd op de Syllabus CE 2021 Versie 2, juni 2016
In juni 2019 verscheen een nieuwe syllabus CE 2021 Versie 3.1 juni 2019 (nader vastgesteld).
Let op:
De verschillen tussen de syllabus CE 2021 versie 3.1 uit 2019 en de syllabus CE 2021 versie 2 uit 2016 zijn in de handleiding grijs gearceerd en op de website rood gearceerd. In de syllabus 2021 versie 3.1 zijn enkele onderdelen dus geschrapt maar er zijn ook nieuwe onderdelen toegevoegd.
In de 2e druk van de lesbrieven zijn de nieuwe en de geschrapte onderdelen verwerkt.
Subdomein B2: De oprichting van een eenmanszaak
12. De kandidaat kan het proces voor en rond de oprichting van een eenmanszaak beschrijven, in de rol van ondernemer toepassen en analyseren.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat het proces voor en rond de oprichting van een eenmanszaak kan uitleggen en in de rol (en de keuzes) van de ondernemer hierin kan beoordelen.
In dat verband kan de kandidaat
12.1 de voor- en nadelen van een arbeidsrelatie versus zelfstandig ondernemerschap beoordelen.
12.2 in de rol van ondernemer het (creatieve) proces voor de oprichting van een eenmanszaak beoordelen.
12.3 in de rol van ondernemer de verschillende onderdelen van een ondernemingsplan opstellen.
12.3.3 een financieel plan opstellen
Belangrijkste begrippen:
financieel plan
- investeringsbegroting
- financieringsbegroting
- resultatenbegroting exploitatiebegroting
- liquiditeitsbegroting
12.4 de verschillende verplichtingen oprichtingseisen met betrekking tot de oprichting van een startende eenmanszaak door een ondernemer uitleggen.
Belangrijkste begrippen:
Oprichtingsverplichtingen Oprichtingseisen
- inschrijving bij Kamer van Koophandel
- registratie bij de Belastingdienst
- vergunningen
Subdomein B2 12.1 gekoppeld aan C2 17
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan D2 20.1
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan F1 28.3
Subdomein B2 12.3.3 gekoppeld aan F2 31
Subdomein B3: Van eenmanszaak naar rechtspersoon
13. De kandidaat kan de belangrijkste kenmerken van verschillende rechtsvormen beschrijven.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat de verschillende rechtsvormen kan uitleggen.
In dat verband kan de kandidaat
13.1 in de rol van ondernemer en/of bestuurder uitleggen wat een geschikte rechtsvorm voor de eigen
13.1.3 de kenmerken van de rechtsvormen eenmanszaak, vennootschap onder firma noemen met betrekking tot continuïteit, financiering, juridische aansprakelijkheid, belastingen, leiding, besluitvorming en zeggenschap.
13.1.4 de keuze voor een bepaalde rechtsvorm uitleggen.
13.1.5 de belangrijkste bevoegdheden van de organen binnen een organisatie: directie, noemen.
Belangrijkste begrippen:
rechtsvorm
- natuurlijk persoon
- eenmanszaak
- vennootschap onder firma (openbare vennootschap)
organen binnen organisatie
- directie
Subdomein B3 13.1.4 gekoppeld aan D2 19
Domein F: Financieel beleid
De kandidaat kan financiële feiten inventariseren en financiële overzichten opstellen. Hij kan financiële en niet-financiële informatie analyseren en het belang van beide uitleggen voor het besturen van de organisatie. Hij kan voor een handelsonderneming of dienstenonderneming de verschillende kostensoorten noemen, de winst berekenen en de verschillen analyseren.
Subdomein F1: Vastleggen van financiële en niet-financiële informatie
28. De kandidaat kan financiële feiten inventariseren en verwerken tot financiële overzichten.
Voor het centraal examen betekent dit dat de kandidaat financiële overzichten kan opstellen en analyseren.
In dat verband kan de kandidaat
28.1 de gevolgen van financiële feiten, in de context van een eenmanszaak, voor de balans en winst- en verliesrekening analyseren. NB De kandidaat hoeft geen journaalposten op te stellen.
28.2 de kosten op basis van gegeven uitgaven en de opbrengsten op basis van gegeven ontvangsten en vice versa, berekenen.
28.3 de samenhang uitleggen tussen een beginbalans, een liquiditeitsbegroting, een exploitatiebegroting en een geprognosticeerde eindbalans ten dienste van de interne verslaggeving opstellen.
28.4 de samenhang uitleggen tussen een exploitatiebegroting, een geprognosticeerde eindbalans en een liquiditeitsbegroting gegeven de beginbalans.
Belangrijkste begrippen:
financiële feiten
- inkoop (en ontvangst) van goederen en diensten(contant en op rekening)
- verkoop (en aflevering) van goederen en diensten (contant en op rekening)
- aflossen van schulden
- afschrijving (op basis van aanschafwaarde)
- btw aangifte
- privéontvangsten en -uitgaven
- overige ontvangsten per kas en bank
- overige uitgaven per kas en bank
financiële overzichten
- beginbalans
- eindbalans
- liquiditeitsbegroting
- exploitatiebegroting
- geprognosticeerde eindbalans
- winst- en verliesrekening
- afzet
- verkoopprijs
- omzet
- kosten
- bedrijfsresultaat
- financieringsresultaat
- incidentele resultaat
- resultaat voor winstbelasting
- vennootschapsbelasting
- inkomstenbelasting
- resultaat na winstbelasting
- eigen vermogen
- verandering mutatie liquide middelen
- liquide middelen
- gerealiseerde balans
- voorraadgrootheden
- stroomgrootheden
overlopende posten
- nog te betalen bedragen
- nog te ontvangen bedragen
- vooruitbetaalde bedragen
- vooruitontvangen bedragen